Dünya çam balı üretiminin yüzde 90’ının, Türkiye çam balı üretiminin ise yüzde 80’inin yapıldığı Muğla’da çam balı üretimine başlandı. İlkbahar ve yaz aylarında farklı illerde bal, özellikle de çiçek balı üretimi yapan arıcılar, ağustos ayının sonuna geldiklerinde Muğla bal ormanlarından ilk süt ürünü olan çiçek ve çam balı karışımını almaya başladı.
2019, 2020 ve 2021 yıllarında çam balı üretiminin neredeyse hiç olmadığı Muğla’da, 2022 yılında yaklaşık 8 bin ton çam balı üretimi gerçekleşti. İklim değişikliğine bağlı çevresel olaylar ve çam balı üretiminin azalması nedeniyle çam balı üretiminde büyük düşüş yaşandı. 2021 yılında Muğla’da yaşanan büyük orman yangınları sonucu çam balı ormanlarında.
Geçen yıl çam balı rekoltesi 8 bin tondu. Nem oranının yüksek olması ve yerel yağışlar nedeniyle rekoltenin 14-15 bin ton aralığında olması bekleniyor. Birinci çiçek ve çam balından oluşan bal karışımı sağılırken, iç pazarın ihtiyacının karşılanması halinde üretimin fazlası öncelikle Amerika, İsrail, Arabistan ve Almanya’ya ihraç edilecek.
“Son 4 yılın en iyisi”
Muğla Arıcılar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi ve Menteşe kırsal Sarnıç Mahalle Muhtarı Yılmaz Kaya, çam balı üretimindeki düşüşün en büyük nedeninin küresel iklim değişikliği ve orman yangınları olduğunu belirterek, “Arıcılarımız bu yıl çam ve bal karışımı karışımını toplamaya başladı. İlk kesim dediğimiz çiçeklerde bugünlerde verimde büyük bir artış yaşanıyor.” Hiçbir şey yok ama bu yıl son üç dört yılın en iyi yılı. Muğla’ya dışarıdan gelen çok fazla arıcımız yok. Bu bölgede yerel Basra var. Yani bazı bölgelerde var ama bazı bölgelerde yok. Bu üretimi etkiliyor. Önceki yıllarla karşılaştırıldığında çam ağaçlarında basra böceğinde bir miktar artış görülüyor. Bu uzun vadeli bir süreç olacaktır. Bunun en büyük etkeni küresel ısınma ve yangınlar nedeniyle çamlık alanların daralmasıdır. Arıcılarımızın tamamı gerçek çam balı üretilmesini beklemektedir. Bu konuda beklentilerimiz var. Çok lokal olmasına rağmen basra böceği var. Ancak mevsimsel sıcaklıkların çok yüksek olması nedeniyle. Özellikle temmuz ve ağustos aylarında basra böceği gelişemiyordu. Geçen yıl 7-8 ton bal vardı. Bu yıl beklentimiz 10-15 bin ton arasındadır. Süreç devam ediyor. Bu yıl son üç-dört yılın en iyisi. Aslında şu anda evde bal sağıyoruz. Arıcılık alanımızda bunu yapmamız lazım. Şu anda arılar dağdan çok az nektar getiriyor. Bu nedenle tüm arıcılarımız arılarının peteklerini toplayıp evde sağıyor” dedi.
“En büyük pazarlar Amerika, İsrail, Arabistan ve Almanya”
Muğla’da üretilen çam balının iç pazarla buluştuktan sonra kalan ürünün ihracata gittiğini belirten Kaya, “İhracat varsa en büyük pazarlarımız Amerika, İsrail, Arap ülkeleri ve ayrıca Almanya. Almanya bizim için değerli çünkü” dedi. Almanya balımızı dünyaya pazarlıyor. İhracat beklentimiz var ama çok yüksek beklentimiz yok. Önceki yıllarda Muğla’da 35-40 bin tona ulaşmıştık. Bu konuda umudumuz var. Üretim iç pazarla buluşuyor. Bizim en büyük sorunumuz arıcımız çam balı üretmesine rağmen gerçek çam balı üretmesine rağmen, Türkiye’de bu sektör bal üretse de kaçak bal olduğu sürece kan kaybediyor. Bugün Türkiye’de çok fazla tağşiş bal bulunmaktadır. Bunun mutlaka önlenmesi gerekiyor. Denetimlerin artırılması gerekiyor. Çünkü üreticiler, yani gerçek çam balı üreten sektör en çok zarar görüyor” dedi. – MUĞLA
